Nieodpłatne wydanie klientowi vouchera umożliwiającego nabycie akcesoriów o konkretnej wartości powoduje określone skutki na gruncie VAT, które różnią się m.in. w zależności od tego, jaką stawką opodatkowane są towary, na które można wymienić bon, a także od tego, kto jest jego faktycznym emitentem. Uczestnicząc w dystrybucji takich voucherów, dealer nie może również zapominać o oznaczeniach w ramach JPK, a także obowiązkach na gruncie PIT.
Wydanie klientowi bonu o określonej wartości, np. 1 000 zł, który podlega wymianie na akcesoria samochodowe opodatkowane stawką VAT w wysokości 23%, to emisja bonu jednego przeznaczenia. Warunkiem uznania za bon jednego przeznaczenia (w odróżnieniu od bonów różnego przeznaczenia) jest bowiem możliwość ustalenia kwoty VAT należnego od danej wartości bonu. Gdyby voucher umożliwiał wymianę również np. na fotelik samochodowy bądź apteczkę (opodatkowane stawką VAT 5%), doszłoby do emisji bonu różnego przeznaczenia, co wiąże się z odmiennymi skutkami podatkowymi.
Kiedy obowiązek w VAT?
Zgodnie z przepisami transfer bonu jednego przeznaczenia, a więc każde jego przekazanie klientowi, jest uznawany za dostawę towarów, których on dotyczy. Oznacza to, że obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą wydania bonu klientowi, a jako że nie towarzyszy temu odpłatność z jego strony, dealer powinien potraktować tę sytuację na równi z nieodpłatnym wydaniem towarów i wystawić dokument wewnętrzny (WEW), którego wartość brutto powinna stanowić wartość wydanego bonu (w takiej sytuacji nie ma podstaw do wystawienia faktury). Co istotne, w chwili gdy klient przyjdzie zrealizować voucher i zostanie mu wydany towar, obowiązek w VAT nie pojawi się po raz drugi. Dealer nie powinien również dokumentować wydania towaru poprzez wystawienie faktury bądź paragonu.
Inaczej będzie należałoby podejść do sytuacji, w której dealer wydaje towary objęte voucherem, np. hulajnogę, którego emitentem jest inny podmiot, np. importer. W takiej sytuacji zgodnie z art. 8a ust. 4 ustawy o VAT, uznaje się, że dealer dokonuje dostawy towarów na rzecz podatnika, który wyemitował bon (importera). Realizacja przez klienta bonu wyemitowanego przez importera (wydania na jego rzecz towaru) powinna zostać udokumentowana przez dealera fakturą – wystawioną na rzecz importera.
Obie sytuacje różnią się również pod względem oznaczeń na gruncie JPK_VAT. Dla transferu bonu jednego przeznaczenia dokonanego przez podatnika działającego we własnym imieniu (a więc takiego, którego emitentem jest dealer) należy stosować oznaczenie „B_SPV”. Natomiast w przypadku dostawy towarów (oraz świadczenia usług), których dotyczy bon jednego przeznaczenia, na rzecz podatnika, który emitował bon (emitentem bonu jest importer, a dostawy towaru dokonuje dealer) prawidłowe oznaczenie to „B_SPV_DOSTAWA”.
A co z PIT?
To, czy emitentem bonu, podlegającego wymianie na akcesoria bądź części, jest dealer, czy importer, ma również przełożenie na skutki na gruncie PIT. Jeśli to dealer wyemitował bon, to otrzymanie przez klienta towaru o wartości przekraczającej 200 zł będzie wiązało się z tym, że po jego stronie wystąpi przychód podatkowy, a dealer będzie obowiązany do wypełnienia formularza PIT-11 i wysłania go zarówno do osoby, która otrzymała upominek, jak i do właściwego dla niej urzędu skarbowego. Nie ma przy tym znaczenia, że klient otrzymał voucher np. w zamian za zakup samochodu u danego dealera. Inaczej byłoby, gdyby dealer sprzedał na rzecz klienta sam bon.
Żadne skutki w zakresie PIT po stronie dealera nie powstaną natomiast w sytuacji, gdy będzie realizował on czynności, których dotyczy voucher wyemitowany przez inny podmiot (importera).
Autor: Marta Szafarowska
Wykładowca Gekko Taxens Akademia. Specjalizuje się w zakresie szeroko rozumianych zagadnieniach podatkowych spotykanych w branży motoryzacyjnej. Od lat doradza dealerom, importerom i firmom leasingowym, umiejętnie wypracowując praktyczne rozwiązania nawet skomplikowanych problemów. Posiada bogate doświadczenie w doradztwie z zakresu CIT, VAT, PIT i akcyzy.
