We wrześniu zakończyły się ostatecznie prace nad rozporządzeniem Ministra Finansów dotyczącym tzw. JPK_CIT. Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące tego obowiązku oraz rekomendacje w zakresie działań, które w związku z tym powinny zostać podjęte.
Czym jest JPK_CIT?
„JPK_CIT” to umowna, potoczna nazwa odnosząca się do już istniejącej, a obecnie rozbudowywanej instytucji, tj. obowiązku przedstawiania organom podatkowym ksiąg rachunkowych w określonej strukturze logicznej JPK_KR. JPK_CIT nie jest zatem całkowitą nowością, ale rozwinięciem znanej już instytucji JPK_KR.
Czym różni się JPK_CIT od istniejącego JPK_KR?
Są dwie fundamentalne zmiany:
- podatnik nie będzie zobowiązany wyłącznie do posiadania możliwości wygenerowania ksiąg w określonej strukturze na żądanie organu podatkowego – będzie je musiał wysłać do organu raz do roku razem z rocznym rozliczeniem CIT;
- JPK_CIT w odróżnieniu od dotychczasowego JPK_KR zobowiązuje podatnika do uzupełnienia ksiąg o dodatkowe informacje, np. NIP kontrahenta.
Co trzeba zrobić i od kiedy?
Jako pierwsze nowe obowiązki związane z JPK_CIT dotkną podatników CIT, których przychody w poprzednim roku podatkowym przekroczyły równowartość 50 mln euro – przy czym obowiązek ten nie jest skorelowany z publikacją danych podatkowych firmy i dotyczy też podatników na estońskim CIT. Ci podatnicy będą zobowiązani posiadać księgi w nowej strukturze już od stycznia 2025 r., zaś ustrukturyzowane księgi wyślą na początku 2026 r., bez wezwania organu podatkowego. U większości pozostałych przedsiębiorców obowiązek ten pojawi się rok później.
Jeśli spółka objęta jest tym obowiązkiem, przede wszystkim powinna ustalić, czy otrzyma od dostawcy oprogramowania finansowo-księgowego odpowiednie narzędzie do przygotowania i wysyłki JPK_CIT. Jeśli takie narzędzie zostanie jej dostarczone, najczęściej przygotowanie pliku nie będzie stanowić problemu ani nie będzie nadmiernie czasochłonne.
Co w przypadku, gdy dostawca nie przygotuje odpowiednich narzędzi? W takim przypadku podatnikowi nie zostanie nic innego, jak przy wykorzystaniu zewnętrznej firmy informatycznej przygotować własne narzędzie. U takich spółek JPK_CIT może stanowić już większe wyzwanie.
Co w przypadku, gdy nowe obowiązki będą nas dotyczyć już od stycznia, a nie „wyrobimy się” z wdrożeniem do tego czasu?
Nie jest to sytuacja pożądana i potencjalnie grozi odpowiedzialnością karną skarbową, w praktyce jednak ryzyka w tym obszarze są z kilku względów bardzo niskie. Kluczowe jest, aby spółka zdążyła się przygotować do wysyłki ksiąg na początku 2026 r. (jeśli dotyczy jej ten obowiązek).
Czy nowy obowiązek powinien wpłynąć na politykę podatkową firmy? Czy należy się do niego jakoś przygotować poza kwestiami technicznymi?
Zdecydowanie TAK. W 2026 r. zakres wiedzy fiskusa o podatnikach drastycznie się zwiększy, a zidentyfikowanie problematycznych transakcji i nieprawidłowych rozliczeń stanie się znacznie łatwiejsze. Należy mieć na uwadze, że urząd skarbowy otrzyma też stany kont bilansowych, a więc będzie to dotyczyć także niektórych wątpliwych praktyk dotyczących na przykład wypłacania środków z firmy.
Z uwagi na powyższe warto rozważyć wykonanie przeglądu operacji w firmie i w miarę możliwości uporządkowanie tzw. „trupów z szafy”, jeszcze zanim pliki zostaną wysłane do urzędu.
Autor: Bartosz Mazur
Partner, doradca podatkowy w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe. Od 2012 r. doradza zarówno firmom z sektora MŚP i inwestorom indywidualnym, jak i globalnym korporacjom. Zajmuje się głównie podatkami dochodowymi. W przeszłości pracował jednak również w działach zajmujących się podatkiem VAT, dzięki czemu zdobył wszechstronną wiedzę, pozwalającą na kompleksową obsługę klientów.
Prowadzi przeglądy podatkowe, pomaga budować efektywne podatkowo struktury działalności gospodarczej i wpiera klientów w bieżącym biznesie. Reprezentuje klientów w postępowaniach przed organami podatkowymi i sądami administracyjnymi. Specjalizuje się w szczególności w doradztwie dla firm z branży leasingowej, motoryzacyjnej, farmaceutycznej, IT, nieruchomości. Wspiera także biura rachunkowe.
