W obrocie towarowym, w tym w branży motoryzacyjnej, naprawy gwarancyjne są powszechne. Mimo wyśrubowanych norm jakości, wady produktów nie mogą zostać w pełni wyeliminowane – szczególnie, że zwykle pojawiają się one po pewnym czasie. W przypadku działalności związanej z samochodami gwarancji zazwyczaj udziela producent, ale zdarza się, że gwarantem jest dealer. Pytanie, czy koszty takich napraw mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Tej kwestii dotyczy niedawna interpretacja fiskusa.
Wątpliwości w zakresie możliwości zaliczenia omawianego wydatku do kosztów związane są z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT, który określa katalog kosztów nieuznawanych za koszty podatkowe (tzw. NKUP-y). Znajdujący się w nim pkt 22 przewiduje, że za koszty podatkowe nie uznaje się „kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług”.
Pewne wątpliwości może budzić to, czy pewnego rodzaju naprawy gwarancyjne, reklamacje i ich obsługa mogą być potencjalnie uznane za „odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług (…)”. Sprawa komplikuje się, gdy nie dochodzi do klasycznego zwrotu towaru i jego naprawienia przez gwaranta, ale usunięcia wady w inny sposób, czyli tak, jak dzieje się to zwykle w przypadku działalności dealerskiej.
Dyrektor KIS przychylny
W podobnej sprawie głos zabrał Dyrektor KIS w interpretacji z 2 lutego 2023 r. (nr 0111-KDIB1-1.4010.776.2022.1.AW). Została ona wydana na wniosek spółki, która udziela gwarancji na towary sprzedawane kontrahentom. Jeden z takich podmiotów wykrył wady w otrzymanym towarze, przez co zmuszony był do wezwania swoich klientów i wymienienia wadliwej części. Koszty naprawy (uwzględniające robociznę i materiały) zostały następnie zwrócone przez wnioskodawcę. Powziął on wątpliwość, czy związany z tym wydatek może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.
Dyrektor KIS zgodził się, że wydatki związane z obsługą napraw gwarancyjnych mogą stanowić koszt podatkowy. Podkreślił, że art. 16 ust. 1 pkt 22 obejmuje kary i odszkodowania z tytułu:
- wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,
- zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,
- zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.
Reklamacje i obsługa gwarancyjna nie zaliczają się do wyżej wymienionych kategorii, ponieważ nie dotyczą nieprawidłowości wnioskodawcy w procesie produkcyjnym i zaniechań po jego stronie. W konsekwencji – mogą pomniejszyć dochód jako koszty pośrednie, ujmowane na bieżąco, zgodnie z art. 15 ust. 4d w związku z art. 15 ust. 4e ustawy o CIT.
Interpretacja Dyrektora KIS jest o tyle korzystna, że w sprawie nie mieliśmy do czynienia z sytuacją naprawienia uszkodzeń własnym sumptem gwaranta, ale wypłatą pewnej kwoty na poczet usunięcia wady przez klienta. Dobrą wiadomością jest uznanie, że wydatki związane z realizacją obowiązków gwarancyjnych w tej formule nie są objęte wyłączeniem z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT, dzięki czemu mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych. Tym bardziej nie powinny budzić wątpliwości koszty usuwania wad za pomocą własnych materiałów gwaranta, kosztów pracy jego pracowników lub podwykonawców itp.
Na marginesie warto jednak dodać, że swego czasu NSA uznał, że wydatki poniesione w związku z uznaniem reklamacji klienta, która była niezasadna, stanowią koszty reprezentacyjne (wyrok NSA z 16.06.2013 r., II FSK 702/11). Pomimo więc pozytywnej wykładni organu, należy zachować pewną czujność w tym zakresie.
Autor:
Mateusz Wrzosek
Starszy konsultant, doradca podatkowy w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe. Zdobywał m.in. w dziale księgowym spółki outsourcingowej, dzięki czemu łączy kompetencje księgowe z podatkowymi.
Zajmuje się głównie podatkiem dochodowym od osób prawnych, m.in. przygotowywaniem opinii podatkowych, pism procesowych oraz przeglądami podatkowymi. Współautor opracowania „Rozliczenie spółek komandytowych. Praktyczna broszura dla działów księgowości”.
