Ubiegły rok obfitował w istotne dla dealerów wydarzenia w podatkach. Choć w teorii zmiany wprowadzane w ostatnim czasie tylko w wąskim zakresie skupiały się na motoryzacji jako takiej, to w rzeczywistości trzeba na nie patrzeć w znacznie szerszym kontekście. Rok 2023 zapowiada się pod tym względem jako mniej intensywny i chaotyczny, ale nie należy spodziewać się, by księgowe i księgowi w najbliższych 12 miesiącach narzekali na nudę.
Rok pod znakiem Polskiego Ładu
Początek 2022 r. zdominowała pierwsza wersja Polskiego Ładu. W przestrzeni medialnej najgłośniejsza była problematyka zmian podatkowych dla „Kowalskich”, jednak z perspektywy branży istotniejsze były inne kwestie. Nowe zasady obliczania składki zdrowotnej oraz obniżenie PIT przy skali podatkowej spowodowały konieczność ponownej analizy strategii podatkowej jednoosobowych firm, w tym samozatrudnionych – w szczególności osiągających umiarkowane dochody. Wiele ze swojej atrakcyjności stracił podatek liniowy, popularność zyskał za to ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Przedsiębiorcy stracili ponadto możliwość zbywania przedmiotów poleasingowych bez opodatkowania podatkiem dochodowym.
Również dla dealerów 2022 r. obfitował w wyzwania, w szczególności na skutek zmian w estońskim CIT, który stał się dla polskiego kapitału realną i bardzo poważną alternatywą podatkową. Dobrą wiadomością było natomiast zawieszenie (aktualnie – do końca 2023 r.) bardzo groźnego podatku minimalnego.
Polski Ład wprowadził również znaczne modyfikacje w rozliczeniach największych podatników. Powinni oni zwrócić szczególną uwagę na obniżenie limitu kosztów finansowania dłużnego (którym obecnie jest większa z kwot: 3 mln zł albo 30% EBITDA podatkowej – zamiast sumy tych kwot) i likwidację limitu kosztów usług niematerialnych. W 2022 r. problematycznym zagadnieniem dla największych podmiotów z branży był też podatek u źródła. Wątpliwości podatników wynikały jednak nie tylko z rozpoczęcia funkcjonowania nowego systemu „pay and refund”. Musieli się oni mierzyć także z konsekwencjami błędów popełnionych przez ustawodawcę (np. dotyczących składania oświadczeń WH-OSC).
Wyzwania podatkowe na 2023 r.
Z pewnością dobrą wiadomością dla dealerów jest to, że zarówno zmiany podatkowe wprowadzone w trakcie 2022 r., jak i te, które weszły w życie od początku bieżącego roku, są nieporównywalnie mniej obszerne niż te, które zaczęły obowiązywać 1 stycznia 2022 r. i nie mają rewolucyjnego charakteru.
Wyzwaniem będzie jednak sfinalizowanie procesu wdrażania przepisów wynikających z Polskiego Ładu, a także podatkowe zamknięcie roku 2022 r., podczas którego pierwszy raz będą stosowane zmodyfikowane przepisy, w tym dotyczące nowych ulg podatkowych.
Samozatrudnionych już w lutym czeka decyzja o wyborze formy opodatkowania na 2023 r. Ci, którzy planują wziąć kredyt hipoteczny, oprócz kwestii podatkowych, powinni w tym obszarze uwzględnić również wpływ (negatywny) wyboru ryczałtu na zdolność kredytową.
Z perspektywy dealerów wyzwaniem nieodmiennie pozostaje estoński CIT. Rozpoczęcie roku to szansa na wybór tej formy opodatkowania – zgłoszenie trzeba złożyć do końca stycznia. Problematyczna będzie kwestia rozliczeń dotyczących samochodów. Nowe przepisy przewidują, że prywatny użytek pojazdów może być już nie tylko ukrytym zyskiem, ale również wydatkiem niezwiązanym z działalnością gospodarczą. W niektórych kwestiach, np. dotyczących ewentualnego opodatkowania samochodów użytkowanych przez pracowników, ważne będą pierwsze rozstrzygnięcia sądowe.
Świetną wiadomością dla dealerów może być natomiast ostateczne przyjęcie ustawy o fundacji rodzinnej, która może stać się domyślną formą prawną dla dużych firm rodzinnych. Przyjęty przez Sejm i skierowany do podpisu Prezydenta projekt ustawy przewiduje bardzo interesujące rozwiązania podatkowe dla takich podmiotów, z których będzie można skorzystać zapewne już na przełomie I i II kwartału 2023 r.
Uwaga na KSeF
Poważnym wyzwaniem w tym roku dla wszystkich przedsiębiorców – w szczególności w branży motoryzacyjnej, w której funkcjonuje wiele modeli rozliczeń pomiędzy kontrahentami, dokumentowanych m.in. za pomocą faktur czy not korygujących – będzie na pewno implementacja Krajowego Systemu e-Faktur. Termin obowiązkowego korzystania z KSeF – wyznaczony na 1 stycznia 2024 r. – wydaje się ostateczny. Dostosowanie obecnie stosowanych systemów i rozwiązań księgowych do nowych wymogów i typów dokumentów obsługiwanych przez KSeF będzie jednak skomplikowane i czasochłonne, dlatego najwyższy czas na rozpoczęcie prac w tym zakresie. Ostateczne kształt przepisów dotyczących KSeF będzie znany prawdopodobnie w II kwartale 2023 r., gdy opublikowana zostanie finalna wersja ustawy.
Jeżeli chodzi o zmiany z obszaru VAT, na 1 kwietnia 2023 r. przewidziane jest również rozpoczęcie obowiązywania przepisów pakietu SLIM VAT 3, jednak – w odróżnieniu od poprzednich odsłon pakietu – tym razem wprowadzane rozwiązania nie mają przełomowego charakteru dla podmiotów zajmujących się sprzedażą i obsługą samochodów.
Jakie zmiany w prawie?
Pewnego rodzaju wyzwaniem – choć już natury prawnej – dla branży motoryzacyjnej, w szczególności podmiotów posiadających floty samochodów, będzie uchwalona już nowelizacja kodeksu karnego, która przewiduje nową sankcję, polegającą na przepadku pojazdu lub jego równowartości, która będzie grozić sprawcom przestępstw drogowych popełnianych w stanie nietrzeźwości (lub pod wpływem środka odurzającego). Regulacje nie zaczną jednak obowiązywać od razu, a dopiero rok po ich ogłoszeniu, czyli 13 grudnia 2023 r. Wiadomo już jednak, że sankcja w postaci przepadku pojazdu będzie dotyczyć jedynie sprawcy przestępstwa, który w chwili jego popełnienia poruszał się autem będącym jego własnością. W przypadku, gdy samochód kierowany przez nietrzeźwego kierowcę, będzie należał np. do firmy leasingowej lub dealerskiej, Sąd orzeknie przepadek jego równowartości. Wydaje się, że taka konstrukcja przepisów będzie stanowić wystarczające zabezpieczenie interesów branży motoryzacyjnej.
Bazując na ogłoszonych już ustawach czy opublikowanych projektach zmian, można spodziewać się, zarówno w obszarze podatków, jak i prawa, że nadchodzące 12 miesięcy powinny być dla branży motoryzacyjnej nieco mniej intensywne niż wyjątkowo chaotyczny rok 2022. Na pewno jednak księgowi, dyrektorzy finansowi i przedstawiciele działów prawnych nie będą narzekać na nudę.
Autor: Marta Szafarowska
Wykładowca Gekko Taxens Akademia. Specjalizuje się w zakresie szeroko rozumianych zagadnieniach podatkowych spotykanych w branży motoryzacyjnej. Od lat doradza dealerom, importerom i firmom leasingowym, umiejętnie wypracowując praktyczne rozwiązania nawet skomplikowanych problemów. Posiada bogate doświadczenie w doradztwie z zakresu CIT, VAT, PIT i akcyzy.
