Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jest na ostatniej prostej. Po tym, jak 19 listopada ustawę uchwalił Sejm, 21 listopada została ona przyjęta bez poprawek przez Senat i została skierowana do podpisu Prezydenta RP. Przepisy, które wejdą w życie 1 stycznia 2025 r., dotykają przede wszystkim zakresu opodatkowania podatkiem od nieruchomości [PoN], wprowadzając nowe definicje budynku i budowli. Ich ostateczny kształt sprawia, że stosowanie nowych definicji będzie wyzwaniem nie tylko dla podatników, ale również doradców podatkowych oraz organów podatkowych.
Brak definicji legalnych
Największym praktycznym problemem, z którym przyjdzie zmierzyć się przy interpretacji przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2025 r., jest brak definicji legalnych pojęć, którymi posłużył się ustawodawca, definiując budowle i budynki na gruncie PoN. Przede wszystkim dotyczy to braku ustalenia, co należy rozumieć pod pojęciem „instalacji zapewniających możliwość użytkowania budowli zgodnie z ich przeznaczeniem”, a w przypadku urządzeń budowlanych odwołano się do tego, że „mają być one niezbędne do użytkowania budynków i budowli i być z nimi bezpośrednio związanymi”.
Urządzenia te i instalacje od 1 stycznia 2025 r. mają podlegać opodatkowaniu PoN wraz z budynkami i budowlami. Znowu zatem ustawodawca wprowadza do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych pojęcie nieostre, które będzie podlegać interpretacji (zapewne rozszerzającej) organów podatkowych. Będzie to widoczne przede wszystkim w odniesieniu do urządzeń budowlanych, których katalog w przyjętej nowelizacji pozostaje otwarty. Taka sytuacja rodzi ryzyko subsydiarnego sięgania do materii prawa budowlanego, a więc potencjalne może kreować ryzyko uznania w przyszłości, że przepisy w nowym brzmieniu ponownie niewystarczająco precyzyjnie pozwalają na określenie przedmiotu opodatkowania, a zatem w konsekwencji nie są zgodne z Konstytucją RP. Przypomnijmy, że to właśnie brak możliwości ustalenia przedmiotu opodatkowania PoN w oparciu wyłącznie o przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych był przyczyną uznania regulacji obowiązujących jeszcze do końca 2024 r. za naruszające Konstytucję RP.
Rozszerzenie zakresu opodatkowania PoN
W mojej ocenie skutkiem przyjęcia przez Sejm nowelizacji we wskazanym brzmieniu będzie ryzyko objęcia opodatkowaniem PoN obiektów, które dotychczas nie były oczywistym przedmiotem tego podatku. Dotyczy to przede wszystkim obiektów kontenerowych, pawilonów handlowych (przenośnych), kiosków, ale także hal namiotowych i z powłoką pneumatyczną. Podobnie będzie w przypadku transformatorów, rozdzielni czy też akumulatorów umieszczanych w kontenerach czy innych obiektach budowlanych.
Więcej czasu na deklarację DN-1
Przyjęta nowelizacja przewiduje możliwość złożenia deklaracji podatkowej na PoN za 2025 r. do 31 marca 2025 r., podczas gdy na gruncie obowiązujących przepisów deklarację DN-1 co do zasady składa się do 31 stycznia danego roku. W celu skorzystania z uprawnienia dotyczącego wydłużonego terminu podatnik będzie zobowiązany złożyć wniosek do właściwego organu podatkowego. Miesięczne raty podatku od nieruchomości będzie należało regulować w standardowych terminach (tj. do 15. dnia każdego miesiąca, a za styczeń do 31 stycznia), z zastrzeżeniem, że za okres od stycznia do marca 2025 r. miesięczna rata podatku odpowiadać będzie miesięcznej racie PoN za rok 2024, a podatnik – w przypadku powstania różnicy między kwotą zapłaconego podatku za ten okres a kwotą, która wynikać będzie ze złożonej przez niego deklaracji DN-1 – będzie zobowiązany ją odpowiednio rozliczyć.
Bez zmian w Senacie
Ustawa została przyjęta przez Sejm 19 listopada 2024 r., a następnie bez poprawek uchwalił ją Senat, co skutkuje przekazaniem jej do Prezydenta RP.
Należy więc przyjmować i oswajać się z założeniem, że po kilku miesiącach prac poznaliśmy ostateczny kształt definicji budynków i budowli jako przedmiotów opodatkowania PoN obowiązujących od 1 stycznia 2025 r.
