Na stronie Rządowego Centrum Legislacji właśnie pojawił się jeszcze gorący projekt zmian do ustawy Ordynacja podatkowa. Najważniejsze z nich dotyczą raportowania schematów podatkowych i wszczęcia postępowania KKS w kontekście przesłanek zawieszających bieg przedawnienia. Co istotne, zdecydowaną większość zmian zawartych w projekcie należy ocenić na plus.
Oto kluczowe zmiany, które znalazły się w projekcie.
1. Schematy podatkowe. Po zmianach schematami podatkowymi mają być już tylko uzgodnienia TRANSGRANICZNE (tak jak przewiduje to unijna Dyrektywa DAC-6). Zniknie zatem obowiązek raportowania schematów podatkowych krajowych! Będzie to oznaczać np. koniec dyskusji, czy i kiedy leasing operacyjny jest schematem podatkowym. Podatnicy uwolnią się również od ciężaru raportowania:
- pożyczek od podmiotów powiązanych oprocentowanych w ramach widełek mieszczących się w tzw. safe harbour,
- zmiany w określonych sytuacjach formy umów z umowy o pracę na umowę o współpracę (B2B),
- restrukturyzacji bez udziału czynnika zagranicznego, agio czy dywidend wypłacanych za granicę objętych zwolnieniem z WHT.
Nie będzie również potrzeby analizowania tzw. innych szczególnych cech rozpoznawczych, będących obecnie wyłącznie polskim wynalazkiem na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej, które wprowadziły do swoich systemów krajowych przepisy MDR.
2. KKS a przedawnienie zobowiązania podatkowego. Zmianą, która może zostać szczególnie entuzjastycznie przyjęta przez podatników, jest propozycja całkowitego usunięcia wszczęcia postępowania karnego skarbowego z katalogu przesłanek zawieszających bieg przedawnienia. Skończą się zatem odwieczne wątpliwości, czy w danej sytuacji postępowanie KKS zostało wszczęte zasadnie, czy jedynie instrumentalnie na potrzeby zawieszenia biegu terminu przedawnienia.
3. Hipoteka lub zastaw a przedawnienie zobowiązania podatkowego. Projekt przewiduje likwidację instytucji nieprzedawnialności zobowiązania podatkowego zabezpieczonego hipoteką lub zastawem. Zmiana wprowadza zasadę, zgodnie z którą wpis jednego z ww. zabezpieczeń do właściwego rejestru spowoduje jedynie zawieszenie lub brak rozpoczęcia biegu przedawnienia, jednak tylko na okres nieprzekraczający 5 lat.
4. Postępowanie dotyczące GAAR a przedawnienie zobowiązania podatkowego. Według nowych przepisów, już samo wszczęcie postępowania dotyczącego GAAR lub jego przejęcie przez Szefa KAS ma zawieszać bieg przedawnienia aż do chwili wydania decyzji, pod warunkiem jednak, że taka decyzja zostanie wydana w ciągu 2 lat od wszczęcia postępowania lub jego przejęcia.

5. Termin wydania decyzji w sprawie nieujawnionych źródeł przychodów. Obecnie termin na wydanie decyzji w zakresie ustalenia zobowiązania podatkowego z tytułu dochodu (przychodu) nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów pokrywa się z okresem przedawnienia i wynosi 5 lat od końca roku podatkowego, w którym podatnik osiągnął nieujawniony dochód. Zaproponowana zmiana wydłuża ten termin o kolejny rok.
6. Składanie korekt korzystnych dla podatnika w ostatnim roku okresu przedawnienia. W projekcie noweli znalazła się zmiana porządkująca mająca na celu przeciwdziałanie praktykom zgłaszania przez podatników nadpłat podatkowych w ostatniej chwili. Jeśli korekta dokonana w ostatnim roku przed przedawnieniem będzie korzystna dla podatnika (np. zadeklarowanie nadpłaty lub zwiększenie straty), okres przedawnienia zostanie wydłużony o dodatkowe 12 miesięcy.
7. Nowe prawa przyznane wspólnikom spółek osobowych. Na podstawie procedowanych zmian wspólnicy spółek osobowych utworzonych zgodnie z przepisami ksh otrzymają prawo do korekty deklaracji oraz wnioskowania o nadpłatę już po rozwiązaniu spółki (aktualnie prawo to przysługuje jedynie wspólnikom spółek cywilnych).
8. Limit podatku opłacanego za podatnika. Dotychczasowy próg, do którego możliwa jest zapłata podatku za podatnika przez inny, ściśle określony podmiot, wynosi 1 000 zł. Ma on zostać podniesiony aż pięciokrotnie, do kwoty 5 000 zł.
9. Limit korekt dokonywanych z urzędu. Limit niebudzących wątpliwości korekt dokonywanych przez organ podatkowy z urzędu (np. błędy rachunkowe, oczywiste omyłki), który obecnie wynosi 5 000 zł, ma ulec zwiększeniu do 10 000 zł.
10. Nowe przepisy dotyczące przesłuchiwania stron i świadków. Organy podatkowe zyskają możliwość przesłuchiwania stron i świadków w formule on-line, a osoby przesłuchiwane będą mogły to nagrywać.
Jeśli zmiany zawarte w projekcie przejdą w tym kształcie przez proces legislacyjny, to podatnicy, zwłaszcza w odniesieniu do przepisów dotyczących MDR oraz kwestii odnoszących się do zasad przedawnienia zobowiązań podatkowych, mogą doświadczyć czegoś w rodzaju przewrotu kopernikańskiego.

Autor: Małgorzata Sobońska-Szylińska
Adwokat i komplementariusz zarządzający w Gekko Taxens M. Sobońska-Szylińska i Wspólnicy, Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. k. Specjalizuje się w obsłudze sporów podatkowych i sądowych, jest jednym z najbardziej cenionych na rynku polskim adwokatów zajmujących się postępowaniami karnymi skarbowymi. Doradza klientom z zakresu prawa administracyjnego, w szczególności w związku z ochroną środowiska, w tym w odniesieniu do ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Doradzała w tym zakresie największym firmom motoryzacyjnym w Polsce.