Jeśli chodzi o zmiany w przepisach podatkowych, przełom roku 2025 i 2026 mocno odbiega od tego, co można było zaobserwować w poprzednich latach. Podatnicy skupieni są w dużej mierze na obowiązkach związanych z KSeF i JPK_CIT, a Ministerstwo Finansów nie zdążyło doprowadzić do końca procesów legislacyjnych dla części z opublikowanych w ostatnich miesiącach projektów. Część zmian została natomiast zawetowana przez Prezydenta.
W ostatnich miesiącach informowaliśmy o kilku projektach ustaw podatkowych, przede wszystkim z obszaru przepisów o podatkach dochodowych, których przyjęcie mogłoby wiązać się z istotnymi zmianami dla biznesu. Część z nich ostatecznie nie trafiła nawet pod obrady Sejmu. Nie oznacza to jednak, że 1 stycznia 2026 r. podatnicy obudzą się w identycznej rzeczywistości podatkowej, co jeszcze dzień wcześniej.
1. Zmiany w amortyzacji samochodów osobowych – zaczną obowiązywać 1.01.2026
Chodzi o przepisy wynikające z ustawy z 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych (oraz niektórych innych ustaw), dla których przewidziano kilkuletnie vacatio legis. Najważniejsza ze zmian przewiduje obniżenie limitu – ze 150 do 100 tys. zł – dla samochodów, których emisja CO2 przekracza 50 g/km, a więc wszystkich aut spalinowych i większości hybryd. Dla samochodów elektrycznych utrzymany zostanie dotychczasowy limit w wysokości 225 tys. zł.
Co istotne, w ustawie został zawarty przepis przejściowy dla samochodów będących środkiem trwałym podatnika, zgodnie z którym dla pojazdów wprowadzonych do ewidencji do końca 2025 r. będzie można stosować dotychczasowe limity. Inaczej będzie w przypadku samochodów będących przedmiotem umowy leasingu bądź najmu – dla nich nie przewidziano regulacji ochronnych, co będzie wiązać się z obowiązkiem modyfikacji dotychczasowych zasad rozliczania i zastosowania niższego limitu wydatków podlegających zaliczeniu w koszty.
2. Zmiany wynikające z nowelizacji ustawy o PIT i CIT z 25 czerwca 2025 r. – weszły w życie 7 sierpnia 2025 r.
Nowelizacja wprowadziła trzy ważne rozwiązania. Najistotniejsze z nich dotyczy podatkowej grupy kapitałowej. Od przyszłego roku dokonanie przez taki podmiot transakcji z podmiotami powiązanymi spoza grupy na zasadach nierynkowych nie spowoduje już utraty statusu podatnika CIT przez całą grupę. Takie ryzyko ograniczało dotąd zainteresowanie podatkową grupą wśród firm. Co istotne, umowę o założeniu PGK należy zgłosić do urzędu skarbowego na 45 dni przed rozpoczęciem roku podatkowego, więc podmioty, które dotąd tego nie zrobiły, będą mogły skorzystać z korzystniejszych regulacji dopiero od 2027 r.
Kolejna ze zmian przewiduje uchylenie obowiązku publikowania informacji o realizowanej strategii podatkowej na stronie, co oznacza brak konieczności publikacji tego typu informacji już za rok 2024. Trzecie z rozwiązań zakłada natomiast zniesienie obowiązku składania informacji CIT-15J, jeśli nie nastąpiły zmiany w składzie wspólników spółki jawnej.
3. Obowiązkowy KSeF (Krajowy System e-Faktur) – 2026 rok rewolucyjnym rokiem w fakturowaniu
Jedną z fundamentalnych i zarazem najistotniejszych zmian, które czekają nas w 2026 r., jest wprowadzenie obligatoryjnego KSeF dla wszystkich podatników. Od 1 lutego 2026 r. obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) dotyczy tylko największych firm, których sprzedaż w 2025 r. przekroczyła 200 mln zł brutto. Następnie od 1 kwietnia 2026 r. system obejmie pozostałych przedsiębiorców, z wyłączeniem mikro przedsiębiorców, u których miesięczna sprzedaż nie przekracza 10 tys. zł brutto. Ta ostatnia grupa będzie mogła odroczyć obowiązek wystawiania faktur w KSeF aż do końca 2026 r.
W związku z obligatoryjnym wdrożeniem systemu Ministerstwo Finansów rozpoczęło publikację finalnych rozporządzeń, które porządkują zasady fakturowania w KSeF. Jako pierwsze w Dzienniku Ustaw zamieszczono dwa rozporządzenia z 7 grudnia 2025 r. Jedno z nich określa przypadki, w których nie będzie obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych. Drugie doprecyzowuje zaś, jakie dane powinny znaleźć się na fakturach po wejściu w życie obowiązkowego KSeF.
Oba rozporządzenia wejdą w życie 1 lutego 2026 r., gdy e-fakturowanie stanie się obowiązkowe dla dużych podatników, co przełoży się na obowiązek odbierania faktur w KSeF także dla pozostałych podmiotów. Należy przygotować się również na większą ilość przepisów porządkowych do KSeF, które sukcesywnie będą wchodzić w życie w najbliższych miesiącach.
4. Nowelizacja ustawy o VAT
W 2026 r. doczekaliśmy się także niewielkich zmian w ustawie o podatku od towarów i usług. Po latach utrzymywania limitu obowiązkowej rejestracji do VAT na poziomie 200 000 zł doczekaliśmy się również zmian w tym zakresie. Od 1 stycznia 2026 r. będzie bowiem obowiązywała wyższa granica obowiązkowej rejestracji do VAT – wzrośnie ona z dotychczasowych 200 000 zł do 240 000 zł przychodów rocznie.
Jednocześnie, na mocy przepisów przejściowych, podatnicy, którzy w 2025 r. przekroczą limit 200 000 zł, ale nie osiągną przychodu powyżej 240 000 zł, będą mogli skorzystać ze zwolnienia z VAT w 2026 r.
Dodatkowo Prezydent zdecydował się podpisać nowelizację ustawy o VAT, która umożliwi przedsiębiorcom rozliczanie podatku VAT związanego z importem towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Będzie to dotyczyć podmiotów, które posiadają – i stosują – pozwolenie na zgłoszenie uproszczone. Data wejścia w życie ustawy to 2 stycznia 2026 r.
5. Podwyższenie stawek CIT dla banków
Od stycznia będą obowiązywać także przepisy ustawy z 6 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o podatku CIT i ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych. Na jej mocy stawka podatku dochodowego w przypadku banków zostanie podwyższona z obecnego poziomu 19% do 30% w 2026 r. W 2027 r. wyniesie ona 26%, a w 2028 r. – 23%. Równocześnie, w 2027 r. w życie wejdą zmiany obniżające stawki podatku od niektórych instytucji finansowych.
Powyższa zmiana dotyczy banków krajowych (w tym podatkowych grup kapitałowych, w skład których wchodzi bank krajowy), banków zagranicznych, instytucji kredytowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (tzw. SKOK-ów). Co istotne nowelizacja zakłada dodatkowo zróżnicowanie stawek w ramach wskazanych kategorii podmiotów w związku z czym dla niektórych z nich zmiany nie będą aż tak dotkliwe.
6. Aktualizacja limitów podatkowych
Od 1 stycznia 2026 r. obowiązywać będą także niższe limity podatkowe i rachunkowe. Zmiana ta nie jest efektem nowelizacji przepisów, a wynika z corocznego przeliczenia progów wyrażonych w euro po niższym średnim kursie euro, którego dokonano na początku października 2025 r.
Nowe limity kształtują się następująco:
- do 8 517 200 zł (2 000 000 euro) przychodu dla możliwości opodatkowania ryczałtem;
- do 851 720 zł (200 000 euro) przychodu dla możliwości kwartalnego opłacania ryczałtu;
- do 8 517 000 zł (2 000 000 euro) przychodu dla zachowania statusu małego podatnika CIT oraz PIT;
- od 10 646 500 zł (2 500 000 euro) przychodu dla zaistnienia obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych;
7. Składka zdrowotna
1 stycznia 2026 r. wzrośnie także minimalne wynagrodzenie (do 4806 zł brutto), a co za tym idzie również składka zdrowotna. Jednocześnie kończy się okres ulgowego rozwiązania utrzymującego podstawę obliczania składki zdrowotnej. Od 2022 r. składka zdrowotna jest powiązana z dochodem lub przychodem. W celu ograniczenia niekorzystnych skutków tej zmiany, wprowadzono mechanizm przejściowy obniżający minimalną podstawę do 75% płacy minimalnej, ale nowy rok przyniesie koniec tej preferencji. Składka zdrowotna będzie liczona od 100% minimalnego wynagrodzenia. To jedna z najbardziej odczuwalnych zmian podatkowych, które zaczną obowiązywać w 2026 r.
Wzrost obciążeń będzie dotyczyć wszystkich form opodatkowania. Odczują to również ryczałtowcy, których składka zdrowotna nie zależy co prawda od płacy minimalnej, lecz od przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale roku poprzedniego. Wzrost płac w gospodarce powoduje, że również oni zapłacą wyższe składki w nowym roku.
Zmiany pod znakiem zapytania
Poza wskazanymi powyżej zmianami, które już na pewno wejdą w życie w 2026 r. podatnicy wciąż nie mogą być jednak pewni ostatecznego kształtu pozostałych regulacji, których zakres i brzmienie pozostają na etapie prac legislacyjnych. Wśród najważniejszych warto wskazać dwie kwestie.
1. JPK_CIT – nowy obowiązek raportowania dla spółek od 1 stycznia 2026 r.
Warto przypomnieć, że w 2025 r. obowiązek składania JPK_CIT objął największych podatników, o przychodzie powyżej 50 milionów euro oraz podatkowe grupy kapitałowe. Rok 2026 jest natomiast pierwszym rokiem, w którym podatnicy będą zobowiązani spełnić obowiązki raportowe (w zakresie ksiąg dotyczących 2025 r.).
Jednocześnie od 1 stycznia 2026 r. obowiązek raportowania będzie dotyczył zarówno większości podatników CIT, jak i PIT, którzy zobowiązani są do przesyłania ewidencji JPK_V7M. Pozostałe grupy podatników zostaną objęte wskazanym obowiązkiem kolejno od 2027 i 2028 r.
Obecnie przekazanie ksiąg rachunkowych z wykorzystaniem odpowiednich struktur logicznych JPK w podatkach dochodowych następuje:
- dla podatników PIT – w terminie złożenia zeznania, tj. do 30 kwietnia,
- dla podatników CIT – do końca trzeciego miesiąca następnego roku podatkowego lub roku obrotowego, czyli zwyczajowo do 31 marca.
Ministerstwo Finansów chce wydłużyć termin raportowania JPK z księgą rachunkową do końca siódmego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego (czyli co do zasady do 31 lipca). W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawił się projekt nowelizacji regulujący powyższe kwestie.
2. Nowe uprawnienia PIP, czyli możliwość przekształcenia zamiany umowy zlecenia i B2B w umowę o pracę
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowelizacji ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, który zakłada rozszerzenie kompetencji tej instytucji. Począwszy od 2026 r. inspektorzy PIP mieliby zyskać uprawnienia do stwierdzenia istnienie stosunku pracy, jeśli kontrola wykaże, że dany współpracownik wykonuje obowiązki pracownicze, mimo że zatrudniony jest na podstawie umowy cywilnoprawnej – np. zlecenia, dzieła czy kontraktu B2B.
Decyzja inspektora miałaby również obejmować okres wsteczny, od momentu faktycznego rozpoczęcia współpracy, a nie od dnia doręczenia decyzji w tym zakresie.
Ustawodawca wycofał się z kontrowersyjnego pomysłu dotyczącego tzw. rygoru natychmiastowej wykonalności takich decyzji. Pierwotne plany zakładały bowiem bezpośrednie przekształcenie umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę w sytuacji, w której PIP wykazałby spełnienie warunków w tym zakresie. Z perspektywy pracodawcy wiązałoby się to z dodatkowymi obowiązkami w zakresie odprowadzania składek i podatków – nawet jeśli nie zgadzałby się on z taką decyzją.
Nowa wersja projektu wprowadza natomiast zakaz niekorzystnego traktowania i zwalniania osoby, wobec której wydana została decyzja o ustaleniu stosunku pracy. Nowe regulacje planowo mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. natomiast ich ostateczny kształt może się jeszcze zmienić – projekt jest obecnie na etapie prac legislacyjnych.
Jakie zmiany nie wejdą?
Rok 2026 przyniesie tym samym istotne modyfikacje w systemie podatkowym, obejmujące zarówno zmiany w zasadach rozliczeń, jak i nowe wymogi formalne dla podatników. Regulacje te będą miały wpływ na działalność przedsiębiorstw z różnych sektorów gospodarki, a także na ich obowiązki sprawozdawcze.
Jednocześnie mamy też szereg projektów, które na pewno nie wejdą w życie, a przynajmniej nie w proponowanej dotychczas formie. Wśród nich można wskazać między innymi zmiany w zakresie:
- darowizn samochodów poleasingowych,
- ulgi mieszkaniowej,
- stosowania ulgi IP Box,
- estońskiego CIT-u,
- opodatkowania fundacji rodzinnych,
- podwyższenia stawki ryczałtu dla usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych,
- wyższej stawki podatku dochodowego od wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych oraz od nagród związanych ze sprzedażą premiową,
- podwyżki akcyzy na piwo, wino, wódkę, napoje fermentowane i wyroby pośrednie oraz podwyżki opłaty cukrowej.
Brak wejścia w życie dwóch ostatnich rozwiązań to efekt zawetowania nowelizacji przepisów przez Prezydenta.
Autor: Michał Pysiewicz
Doradca podatkowy, starszy konsultant w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe. Z podatkami związany od 2019 r. Doświadczenie zdobywał w kancelariach doradztwa podatkowego oraz w Naczelnym Sądzie Administracyjnym. W swojej praktyce zawodowej koncentruje się na sprawach z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych – ze szczególnym uwzględnieniem podatku u źródła (WHT), ale także podatku od towarów i usług oraz doradztwie transakcyjnym i podatkowych aspektach fuzji i przejęć.
