Korekty cen transferowych na celowniku KAS. Milionowe doszacowanie zaległego CIT

Jak zweryfikować poprawność dokonywanych korekt dochodowości?

Na podstawie opisywanego zdarzenia i wniosków z niego płynących, przygotowania do ewentualnej kontroli można podzielić na poniższe etapy.

1. Określenie, którego roku dotyczy korekta cen transferowych – należy pamiętać, że rok 2018 wciąż nie uległ przedawnieniu, stąd fiskus ma możliwość wszczęcia kontroli odnośnie okresu, w którym w polskich przepisach podatkowych nie występowała korekta cen transferowych.

2. Weryfikacja, czy w konkretnym stanie faktycznym zastosowanie będzie miała korekta dokonywana na zasadach ogólnych, czy też korekta cen transferowych (która, jak już wspomniano powyżej, została wprowadzona do polskiego reżimu prawnego dla transakcji lub innych zdarzeń rozpoczętych po 31 grudnia 2018 r.). W praktyce niejednolite podejście prezentowane zarówno w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, jak i orzecznictwie prowadzi do konkluzji, że pomimo usilnych prób stworzenia standardów wyznaczających jasne różnice pomiędzy korektą dokonywaną na zasadach ogólnych a korektą cen transferowych są one wciąż odmiennie interpretowane – nawet przez organy skarbowe i sądy. Prowadzi to do wniosku, że każdy, nawet pozornie tożsamy przypadek, należy traktować indywidualnie.

3. Uzyskanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, która w przypadku otrzymania pozytywnego z perspektywy podatnika rozstrzygnięcia może ostatecznie zabezpieczyć jego interesy. W przypadku negatywnego werdyktu, umożliwi natomiast wdrożenie jednego z dwóch scenariuszy:

a. odwołanie do sądu administracyjnego – co jak zasygnalizowano w powyższym akapicie niejednokrotnie kończy się sukcesem; lub

b. dostosowanie sytuacji podatnika do wniosków płynących z negatywnej interpretacji czy też po nieskutecznym odwołaniu się od niej, orzeczenia sądu administracyjnego.

Złożoność tematyki sprawia, że zadbanie przez podatników dokonujących korekt dochodowości z odpowiednim wyprzedzeniem o prawidłowość ich realizacji może uchronić przed negatywnymi, wielokrotnie liczonymi w milionach złotych domiarami zaległego podatku (i należnych w związku z tym odsetek).

Kontrola w zakresie korekt dochodowości. Kiedy podatnik jest na nią szczególnie narażony?

Chcąc zdefiniować podatnika, który stanowi idealny typ do kontroli z perspektywy organów podatkowych, warto najpierw odnieść się do dwóch liczb:

1. 97,1% – tyle kontroli w 2022 r. zakończyło się ustaleniem domiaru podatkowego na poziomie pierwszej lub drugiej instancji, co stanowiło drastyczny, bo wynoszący ponad 11% wzrost w porównaniu do roku 2020;

2. ponad 9 miliardów złotych – taką wartość uszczupleń budżetowych wykryły organy skarbowe w trakcie kontroli przeprowadzonych w 2022 r.

Obydwie liczby potwierdzają tezę, że skuteczność kontroli przeprowadzanych przez fiskusa rośnie – zarówno w wymiarze budżetowym, jak i tych zakończonych domiarem, co dowodzi, że proces typowania podatników do kontroli jest coraz efektywniejszy.

Można zatem pokusić się o stworzenie obrazu idealnego podatnika do kontroli w obszarze korekt dochodowości. Podmiot taki charakteryzowałby się następującymi cechami:

1. występowanie strat podatkowych, szczególnie regularnych, wieloletnich;

2. pogorszona rentowność podmiotu na tle konkurencji oraz wątpliwa rentowność poszczególnych transakcji;

3. realizowanie istotnych transakcji transgranicznych;

4. korzystanie z pomocy publicznej w Polsce;

5. oraz element kluczowy – dokonywanie transgranicznych korekt in minus, którym należy poświęcić kilka odrębnych zdań wyjaśnienia.

Korekty dochodowości, przeprowadzane czy to na zasadach ogólnych, czy jako korekta cen transferowych, skutkujące redukcją przez zagraniczną centralę marżowości polskiego podmiotu zawsze cieszyły się szczególnym zainteresowaniem organów skarbowych. Sytuacje takie miały i mają miejsce także w przypadkach, w których rentowność polskiego podmiotu wyrównywana jest do wartości ustalonych np. w polityce wewnątrzgrupowej, popartej stosownym benchmarkiem skorelowanym z funkcjami realizowanymi przez lokalny podmiot.

Stąd uprawnionym jest wniosek, że uwagę organów mogą zwrócić nie tylko sytuacje, w których korekta może skutkować powstaniem scenariusza skrajnego (czyli straty podatkowej w polskim podmiocie), ale również każdej korekty rentowności in minus niepopartej obszernym uzasadnieniem biznesowym i rynkowym. Domyślnie bowiem fiskus traktuje sytuację, w której polski podmiot przekazuje część wypracowanego zysku do innego kraju jako potencjalną erozję podstawy opodatkowania i próbę jego unikania. Podatnicy, którzy decydują się na podobne działania, muszą obudować takie zdarzenia solidnym materiałem dowodowym, który pozwoli ochronić interesy spółki i jej przedstawicieli – zarząd oraz osoby odpowiedzialne za rozliczenia finansowo-podatkowe.

Przezorny zawsze ubezpieczony

Słowem zakończenia – materialność dokonywanych korekt dochodowości, złożoność tematu oraz nierozwiązany dotąd problem braku spójności zarówno w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego oraz orzecznictwie sprawia, że tematyka ta powinna cieszyć się szczególnym zainteresowaniem ze strony podatników.

Marzec, w którym większość podmiotów pracuje jeszcze nad zamknięciem rocznego zeznania podatkowego za rok 2023, jest ku temu idealnym momentem.