Płatności realizowane przez dealerów na rzecz oddziału zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce – co dotyczy głównie regulowania zobowiązań względem importerów oraz banków – korzystają ze zwolnienia z podatku u źródła. W określonych sytuacjach może pojawić się obowiązek zawiadomienia o dokonywanych płatnościach fiskusa. Polski Ład przewiduje jednak, że zawiadomienia nie trzeba składać, o ile wypłacane kwoty nie przekraczają ustawowego limitu.
Zgodnie z art. 26 ust. 1d ustawy o CIT, płatności z tytułów wymienionych w art 21. ust 1 (a więc m.in. odsetki, należności licencyjne, usługi niematerialne) na rzecz polskiego zakładu zagranicznego przedsiębiorcy korzystają ze zwolnienia z zapłaty podatku u źródła (WHT). Warunkiem jego zastosowania jest jednak pozyskanie: zagranicznego certyfikatu rezydencji oraz oświadczenia potwierdzającego, że należności związane są z działalnością tego zakładu. Co do zasady bowiem w zakresie działalności takiego zakładu (oddziału), zagraniczny przedsiębiorca podlega opodatkowaniu CIT w Polsce i sam jest zobowiązany do rozliczeń z tego tytułu – nieuzasadnione byłoby więc pobieranie WHT przez wypłacającego należności jako płatnika. W praktyce większość dealerów dokonujących takich płatności pobiera od oddziału zagranicznego podmiotu stosowne dokumenty, ale często zapomina o konieczności wykazania wypłacanych na rzecz oddziału należności (np. odsetek czy za usługi niematerialne) w rocznej informacji IFT-2R, która musi być składana nawet wtedy, gdy wypłaty takie nie wiążą się z obowiązkiem poboru podatku u źródła.
Dwa ważne progi: 0,5 i 2 mln zł
To jednak nie wszystkie obowiązki, których płatnicy są obowiązani dopełnić. Z art. 26 ust. 3e wynika, że jeżeli suma płatności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 oraz art. 22 ust. 1 (a więc wyłącznie płatności o charakterze pasywnym, takie jak: odsetki, należności licencyjne, dywidendy) do jednego podatnika przekroczy kwotę 2 mln zł (co przewiduje ust. 2e ustawy o CIT) i suma ta obejmuje płatności korzystające ze zwolnienia przewidzianego w ust. 1d, to należy złożyć do właściwego organu podatkowego zawiadomienie, które powinno uwzględniać:
- kwotę i rodzaj należności, od których nie pobrano podatku,
- dane identyfikacyjne przedsiębiorcy zagranicznego (w szczególności: pełną nazwę, adres i NIP),
- adres zakładu (oddziału) w Polsce.
Należy zwrócić uwagę, że wskazany powyżej przepis odnosi się do kwoty 2 mln zł płatności, ale nie wskazuje – tak jak to czyni ust. 2e – że chodzi wyłącznie o płatności na rzecz podmiotów powiązanych. Ponadto, art. 26 ust. 1d, czyli ten, który przewiduje zwolnienie z obowiązku poboru WHT przy pozyskaniu certyfikatu rezydencji i wspomnianego oświadczenia, odnosi się do całego katalogu należności z art. 21 ust. 1. Z kolei art. 26 ust. 3e, zakładający konieczność złożenia zawiadomienia, odnosi się do płatności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 i art. 22 ust. 1. Oznacza to, że co do zasady obowiązek zawiadomienia fiskusa występuje w sytuacji, gdy suma płatności o charakterze pasywnym na rzecz jednego podatnika przekroczy 2 mln zł i w kwocie tej znajdą się płatności korzystające ze zwolnienia na podstawie art. 1d. Jednocześnie jednak w ramach Polskiego Ładu wprowadzono do porządku prawnego art. 26 ust. 3ea, zgodnie z którym, jeśli kwota należności zwolnionych na podstawie ust. 1d nie przekracza w roku podatkowym u płatnika kwoty 500 tys. zł, to obowiązek złożenia zawiadomienia nie pojawi się.
Ze względu na zawiłość opisanych wyżej regulacji, wskazane jest posłużenie się przykładem dla ich lepszego zrozumienia. Dla przykładu założono, że płatnik płaci w ciągu roku odsetki do podmiotu zagranicznego, przy czym ich wysokość rozkłada się między centralą a oddziałem w Polsce w sposób opisany poniżej.
tabela 1
CENTRALA | ||
Miesiąc płatności | Kwota płatności | Płatności narastająco od początku roku |
Styczeń | 800 000 zł | 800 000 zł |
Kwiecień | 400 000 zł | 1 200 000 zł |
Lipiec | 1 000 000 zł | 2 200 000 zł |
Październik | 500 000 zł | 2 700 000 zł |
tabela 2
ODDZIAŁ W POLSCE | ||
Miesiąc płatności | Kwota płatności | Płatności narastająco od początku roku |
Styczeń | 100 000 zł | 100 000 zł |
Kwiecień | 150 000 zł | 250 000 zł |
Lipiec | 200 000 zł | 450 000 zł |
Październik | 300 000 zł | 750 000 zł |
tabela 3
RAZEM – CENTRALA i ODDZIAŁ W POLSCE | ||
Miesiąc płatności | Kwota płatności | Płatności narastająco od początku roku |
Styczeń | 900 000 zł | 900 000 zł |
Kwiecień | 550 000 zł | 1 450 000 zł |
Lipiec | 1 200 000 zł | 2 650 000 zł |
Październik | 800 000 zł | 3 450 000 zł |
W powyższym przykładzie suma płatności odsetkowych do podmiotu zagranicznego (zarówno do zagranicznej centrali, jak i polskiego oddziału – patrz tabela 3) przekroczyła kwotę 2 mln zł w lipcu, co zgodnie z art. 26 ust. 3e wiązałoby się z obowiązkiem złożenia zawiadomienia do urzędu skarbowego o wysokości i rodzaju należności korzystających ze zwolnienia na podstawie ust. 1d (a więc tych płatności, które przekazywane są do oddziału). Jednak nowowprowadzony ust. 3ea wyłącza obowiązek składania zawiadomienia, jeśli płatności do oddziału zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce nie przekroczyły 500 tys. zł. W zaprezentowanym przykładzie obowiązek ten wystąpi więc dopiero w październiku, a nie w lipcu. Zawiadomienie powinno zostać złożone do 7 listopada.
Należy zaznaczyć, że przepisy nie przewidują ustawowej delegacji do ustalenia stosownego wzoru tego zawiadomienia przez Ministra Finansów, co oznacza, że należy je przygotować we własnym zakresie. Powinno ono zostać sporządzone w formie pisemnej i przesłane na adres urzędu właściwego w sprawie opodatkowania osób zagranicznych – tj. Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie. Zawiadomienie należy złożyć do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano płatności o charakterze pasywnym i w którym zostały spełnione obie przesłanki, tj. suma płatności do podatnika (zarówno do centrali, jak i oddziału) przekroczyła 2 mln zł oraz suma płatności na rzecz oddziału (korzystających ze zwolnienia) przekroczyła 500 tys. zł.
Instrukcja „krok po kroku”
Mając na uwadze złożoność poruszanego zagadnienia, poniżej znajduje się podsumowanie, które może jednocześnie posłużyć jako instrukcja „krok po kroku” w przypadku płatności na rzecz oddziału zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce:
- płatności do oddziału zagranicznego podmiotu w Polsce za usługi wymienione w art. 21 ust. 1 ustawy o CIT (np. odsetki) korzystają ze zwolnienia z WHT. Do jego zastosowania konieczne jest pozyskanie certyfikatu rezydencji spółki zagranicznej oraz oświadczenia o tym, że płatności są związane z działalnością zakładu w Polsce (art. 26 ust. 1d ustawy o CIT),
- jeżeli suma płatności o charakterze pasywnym dokonanych na rzecz zagranicznego przedsiębiorcy (niekoniecznie jego oddziału) przekroczy w roku podatkowym 2 mln zł do danego podatnika oraz zawierają się w tej sumie płatności zwolnione na mocy art. 26 ust. 1d, to należy zweryfikować obowiązek złożenia zawiadomienia,
- zawiadomienie nie musi zostać złożone, jeśli płatności korzystające ze zwolnienia na mocy art. 26 ust. 1d nie przekraczają 500 tys. zł w roku podatkowym,
- jeśli natomiast przeprowadzona weryfikacja potwierdza obowiązek złożenia zawiadomienia, należy tego dokonać do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały spełnione oba warunki: suma płatności pasywnych do danego podatnika przekroczyła 2 mln zł, a dodatkowo w tej kwocie płatności na rzecz oddziału przekroczyły 500 tys. zł.
Na koniec należy zwrócić uwagę, że art. 26 ust. 3e funkcjonuje w porządku prawnym od 2019 r. Jedyną istotną zmianą wprowadzoną przez Polski Ład (poza poprawkami o charakterze porządkującym i kosmetycznym) jest dodanie ust. 3ea, wyłączającego obowiązek składania zawiadomienia w przypadku, gdy płatności do oddziału nie przekraczają 500 tys. zł.
Wprowadzenie tego swoistego „progu istotności” do składania zawiadomienia należy ocenić pozytywnie, ponieważ w pewnej mierze ogranicza on i tak szeroki katalog obowiązków nałożonych na płatnika w zakresie podatku u źródła.
Autor: Mateusz Wrzosek
Starszy konsultant, doradca podatkowy w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe. Zdobywał m.in. w dziale księgowym spółki outsourcingowej, dzięki czemu łączy kompetencje księgowe z podatkowymi.
Zajmuje się głównie podatkiem dochodowym od osób prawnych, m.in. przygotowywaniem opinii podatkowych, pism procesowych oraz przeglądami podatkowymi. Współautor opracowania „Rozliczenie spółek komandytowych. Praktyczna broszura dla działów księgowości”.
