Samochód używany od kontrahenta z Polski. Jakie obowiązki?

podanie dłoni

Zasadnicza różnica między sprowadzeniem pojazdu z zagranicy od nabycia go od krajowego kontrahenta polega na braku zobowiązania do zapłaty akcyzy po stronie dealera. Zamiast tego może pojawić się jednak inny podatek… Konieczności jego zapłaty będą towarzyszyć dodatkowe obowiązki, m.in. zawiadomienie starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu.

W sytuacji gdy dealer pozyskuje samochód używany od polskiego przedsiębiorcy, powinien odliczyć 100% VAT z faktury dokumentującej jego nabycie – oczywiście jeśli pojazd będzie przeznaczony wyłącznie do dalszej odprzedaży. W takiej sytuacji dla auta nie trzeba składać informacji VAT-26, ale wówczas dealer musi być w stanie wykazać, że firma wdrożyła (i stosuje w praktyce) wewnętrzne procedury, uniemożliwiające pracownikom korzystanie z takiego samochodu w celach innych niż sprzedaż (a także ukierunkowane na to jazdy testowe z klientami). Przy późniejszej sprzedaży takiego auta przez dealera podatek VAT należny powinien zostać naliczony na zasadach ogólnych, co jednocześnie wyklucza możliwość zastosowania procedury VAT marża. 

W związku z taką transakcją na dealerze nie będzie spoczywał obowiązek zapłaty akcyzy oraz podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Dealer nie będzie również zobowiązany do przerejestrowania samochodu na siebie po 60 dniach od jego zakupu (jak w przypadkach pojazdów sprowadzanych z innych państw członkowskich Unii Europejskiej). Jeśli jednak transakcja dotyczy samochodu zarejestrowanego wcześniej na terenie Polski, firma dealerska musi powiadomić starostę o nabyciu i zbyciu pojazdu. Zgodnie z obowiązującymi od 1 lipca 2021 r. przepisami ma na to 60 dni, a za niedotrzymanie tego terminu grozi kara administracyjna w wysokości od 200 do 1000 zł, która nakładana jest na właściciela pojazdu.

Co z PCC?

Obowiązek powiadomienia starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu dotyczy również samochodów zarejestrowanych wcześniej w kraju, które dealer może później sprzedać z wykorzystaniem procedury VAT marża. Taka możliwość dotyczy aut nabywanych od komisów, które również sprzedadzą pojazd w tej procedurze, osób fizycznych nieprowadzących działalności oraz przedsiębiorców korzystających z przedmiotowego lub podmiotowego zwolnienia z opodatkowania VAT, czyli identycznie jak w przypadku transakcji z kontrahentami zagranicznymi.

Choć przepisy nie odnoszą się wprost do tego, w którym momencie zapłacony PCC powinien być zaliczony do kosztów podatkowych, to uważam, że – identycznie jak w przypadku akcyzy – koszt z tego tytułu należy rozpoznać dopiero w momencie sprzedaży samochodu na rzecz finalnego klienta.
Marta Szafarowska
Marta Szafarowska

W przypadku samochodów kupowanych od polskich podmiotów, które potem można sprzedać w procedurze marży, dealer może być obciążony podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC). Obowiązek zapłaty PCC nie dotyczy jednak zakupu samochodu od komisu (opodatkowanego w procedurze marży lub opodatkowanego VAT według zasad ogólnych) bądź od przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia VAT (np. lekarze i pośrednicy ubezpieczeniowi, a także podatnicy, u których wartość sprzedaży w roku poprzednim nie przekroczyła 200 tys. zł), ale pojawi się on w przypadku zakupu samochodu od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności, dla której pojazd stanowił majątek prywatny. Nabycie pojazdu od takiej osoby jest czynnością niepodlegającą opodatkowaniu VAT, dlatego wystąpi konieczność zapłaty PCC w wysok ości 2% wartości pojazdu (co do zasady ceny nabycia, jednak nie powinna ona odbiegać istotnie od wartości rynkowej). Zobowiązanie pojawia się po stronie nabywcy, a więc w omawianej sytuacji – dealera.

Mimo że PCC jest płacony w związku z nabyciem samochodu, to odbiorcą płatności z tego tytułu nie jest jego dostawca, dlatego podatek ten nie może być potraktowany jako element obniżający kwotę sprzedaży w celu obliczenia wysokości marży przy późniejszej sprzedaży tego pojazdu w procedurze VAT marża. I choć przepisy nie odnoszą się wprost do tego, w którym momencie zapłacony PCC powinien być zaliczony do kosztów podatkowych, to uważam, że – identycznie jak w przypadku akcyzy – koszt z tego tytułu należy rozpoznać dopiero w momencie sprzedaży samochodu na rzecz finalnego klienta. Poniesienie PCC jest bowiem bezpośrednim skutkiem nabycia pojazdu, który jest towarem handlowym przeznaczonym bezpośrednio do sprzedaży.

Marta Szafarowska

Autor: Marta Szafarowska

Wykładowca Gekko Taxens Akademia. Specjalizuje się w zakresie szeroko rozumianych zagadnieniach podatkowych spotykanych w branży motoryzacyjnej. Od lat doradza dealerom, importerom i firmom leasingowym, umiejętnie wypracowując praktyczne rozwiązania nawet skomplikowanych problemów. Posiada bogate doświadczenie w doradztwie z zakresu CIT, VAT, PIT i akcyzy.