W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów pojawił się projekt (UD196) ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Celem proponowanych zmian jest m.in. ograniczenie raportowania schematów podatkowych (MDR) i złagodzenie kar za niedopełnienie obowiązków związanych z raportowaniem schematów.
Sam projekt ustawy nie został jeszcze opublikowany, na chwilę obecną mamy do czynienia wyłącznie z założeniami do projektu. Najważniejsze z nich opisujemy poniżej.
Zmiany w przedawnieniach
Mają one objąć rewizję instytucji nieprzedawniania się zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym oraz modyfikację przesłanki zawieszającej bieg terminu przedawnienia zobowiązania w związku z wszczęciem postępowania karnego skarbowego.
Raportowanie MDR przez promotora
Celem zmian jest dostosowanie kwestii składania do Szefa KAS informacji o schematach podatkowych (MDR) – w przypadku promotora, na którym ciąży chroniona tajemnica zawodowa – do wyroku TSUE w sprawie C-694/20 Orde van Vlaamse Balies i in. z dnia 8 grudnia 2022 r.oraz w ślad za dyrektywą Rady (UE) 2023/2226 z dnia 17 października 2023 r. (tzw. DAC8) w odniesieniu do art. 8ab ust. 5 – polegających na zwolnieniu radców prawnych, adwokatów, doradców podatkowych oraz rzeczników patentowych z obowiązku raportowania MDR i nałożeniu obowiązku poinformowania ich klienta tj. „korzystającego” lub „promotora” o konieczności złożenia informacji o schematach podatkowych do Szefa KAS.
Dodatkowe uprawnienia Ministra Finansów
Projekt zakłada upoważnienie Ministra Finansów do wydawania rozporządzeń zwalniających m.in. przedmiotowo transakcje z obowiązku zgłaszania uzgodnień krajowych w zakresie wykazu określonych grup podmiotów, które będą zwolnione z obowiązku zgłaszania schematów podatkowych dotyczących uzgodnień krajowych.
Ograniczenie raportowania i niższe kary
Projekt przewiduje również ograniczenie raportowania schematów podatkowych (MDR). Obowiązek w zakresie raportowania zawiadomień MDR–2 ma zostać uchylony, a w zakresie MDR-3 ograniczony (raz do roku). Pojawi się też możliwość złożenia podpisu przez pełnomocnika.
Zgodnie z założeniami, złagodzone zostaną też sankcje za niedopełnienie obowiązków związanych z MDR:
- z 720 do 240 stawek dziennych obniżone zostaną grzywny za nieprzekazywanie informacji o schemacie podatkowym lub przekazywanie ich po terminie;
- uchylone zostaną sankcje za nieprzekazanie podmiotowi obowiązanemu do przekazania schematu podatkowego danych, dotyczących schematu podatkowego lub przekazywanie ich po terminie;
- uchylone zostaną sankcje za brak zwrócenia się do podmiotu zlecającego czynności z odrębnym pismem o przekazanie mu oświadczenia na piśmie, że uzgodnienie nie stanowi schematu podatkowego, lub występowanie o oświadczenie po terminie.
Zmiany w nadawaniu numerów schematów podatkowych (NSP)
Projekt przewiduje również propozycję uchylenia obowiązku nadawania przez Szefa KAS numeru schematu podatkowego (NSP) w sytuacji, gdy informacja o schemacie podatkowym przekazana do Szefa KAS zawiera już nadany NSP w przypadku złożenia informacji o schemacie podatkowym przez inny podmiot. Zmiana ta ma służyć w szczególności zwiększeniu efektywności działania organów podatkowych.
Wniosek Ministra Finansów do Naczelnego Sądu Administracyjnego
W projekcie przewidziano także zmiany dotyczące zapewnienia ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych możliwości składania wniosków do Naczelnego Sądu Administracyjnego o podjęcie uchwały abstrakcyjnej, celem pełniejszej realizacji ustawowego obowiązku Ministra Finansów, polegającego na zapewnieniu jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe.
Podsumowanie
Ponieważ w tej chwili mamy do czynienia jedynie z założeniami do projektu ustawy, z pełną oceną nowelizacji należy zaczekać na publikację projektu.
Zakładane zmiany realizują jednak zapowiadane, znaczące ograniczenia w raportowaniu schematów podatkowych. Powyższe założenia pozwalają sądzić, że wątpliwości podatników oraz ich doradców niebawem zostaną w pewnym zakresie ograniczone a liczba obowiązków zmniejszona. Zmienić mają się regulacje dotyczące zawieszenia terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego z chwilą zawiadomienia podatnika o wszczęciu postępowania karnego skarbowego. Projekt nowelizacji ordynacji podatkowej opublikowanej w 2023 r., który nie został ostatecznie przyjęty, zakładał usunięcie z ordynacji kontrowersyjnego przepisu art. 70 § 6 pkt 1, który był wielokrotnie nadużywany przez organy i służył odroczeniu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, by miały one więcej czasu na przeprowadzenie postępowania podatkowego i wydanie decyzji wymiarowej.
Planowane przyjęcie projektu UD196 przez Radę Ministrów to II kwartał 2025 r.. Należy spodziewać się, że nowelizacja wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r.
