Instalacje fotowoltaiczne o mocy do 1 MW – najem a kwestia akcyzy

Jak wskazał Dyrektor KIS, na niektórych podatnikach, którzy posiadają nieruchomości, na których zainstalowane są panele fotowoltaiczne, mogą spoczywać obowiązki w zakresie akcyzy, nawet jeśli łączna moc instalacji nie przekracza 1MW. Dotyczy to sytuacji, w których nieruchomość wyposażona w panele, jest przedmiotem najmu, ale też nie wszystkich. O jakich przypadkach mowa? A także, na której stronie umowy spoczywa powyższe ryzyko i w jaki sposób można je zminimalizować?

W interpretacji z 23 maja 2023 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4013.88.2023.2.MAZ) Dyrektor KIS rozstrzygnął, czy podmiot, posiadający zamontowaną instalację fotowoltaiczną o mocy do 1 MW na swojej nieruchomości, którą wynajmuje na rzecz podmiotów trzecich, obciążając najemców kosztami wyprodukowanej energii, ma obowiązek zarejestrować się w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych (CRPA) i płacić akcyzę. Na gruncie ten interpretacji można także odpowiedzieć na często zadawane pytanie, czy w takiej sytuacji na najemcy, np. dealerze wynajmującym nieruchomość, na której zamontowana jest instalacja fotowoltaiczna, spoczywają obowiązki na gruncie akcyzy.

Wnioskodawcą była spółka, która wynajęła nieruchomość z instalacją fotowoltaiczną. Jest ona stroną umowy prosumenckiej z dostawcą energii elektrycznej i zużywa wyprodukowaną energię elektryczną na potrzeby własne i najemców, a nadwyżki energii odprowadza do sieci. Nabywana od dostawcy energii elektrycznej energia służy zaspokojeniu potrzeb własnych spółki i najemców. Jak wskazano we wniosku o interpretację, jednym z powodów jego złożenia, był odmienny sposób rozliczania kosztów energii elektrycznej przez najemców i chęć jego ujednolicenia przez spółkę.

Rozważała ona możliwość ujednolicenia zapisów umów najmu poprzez wprowadzenie zasady, iż koszt energii elektrycznej wliczony jest w stawkę czynszu.

Dwie sytuacje, trzy pytania

Spółka rozważała zasadniczo dwie sytuacje, tj. czy będąc prosumentem energii elektrycznej z mikroinstalacji o mocy do 1 MW, ma ona obowiązek zarejestrowania się w CRPA i zapłaty akcyzy, jeżeli:

  • w ramach umowy najmu najemca ponosi (lub będzie ponosić – w tym zakresie sformułowano bowiem dwa pytania – jedno odnoszące się do stanu faktycznego, drugie zaś – zdarzenia przyszłego) miesięczną opłatę za korzystanie z czynnej instalacji elektrycznej, kalkulowanej w oparciu o wskazania licznika poboru według ustalonej stawki wartościowej za kWh (w tym przypadku istotne było to, że opłata za energię elektryczną jest – w odniesieniu do drugiego pytania: będzie – wykazywana jako odrębna pozycja na fakturze z tytułu usługi najmu);
  • nastąpi ujednolicenie zapisów umów najmu, polegające na tym, że koszty energii elektrycznej wliczone będą w stawkę czynszu wynajmowanych powierzchni biurowych i wykazywane jako jedna pozycja na fakturze z tytułu usługi najmu (w tym przypadku koszt energii elektrycznej, który obciążałby najemców nieruchomości, nie byłby widoczny jako odrębna pozycja na fakturze).

Ryzyko po stronie wynajmującego

Spółka twierdziła, że żaden z powyższych modeli nie kreuje po jej stronie obowiązków na gruncie akcyzy, tj., że nie musi rejestrować się w CRPA ani płacić podatku akcyzowego.

Organ wskazał, czy podmiot, posiadający zamontowaną instalację fotowoltaiczną o mocy do 1 MW na swojej nieruchomości, którą wynajmuje na rzecz innych podmiotów trzecich, obciążając je kosztami wyprodukowanej energii, ma obowiązek zarejestrować się w Centralnym Rejestrze Podmiotów Akcyzowych (CRPA) i płacić akcyzę. Na gruncie tej interpretacji można jednak także odpowiedzieć na pytanie, czy w takiej sytuacji obowiązki na gruncie akcyzy mogą spoczywać na najemcy, np. dealerze wynajmującym taką nieruchomość.
Weronika Grzęda
Weronika Grzęda

Organ zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, ale tylko częściowo. Dyrektor KIS wskazał, że tylko jeśli koszty energii będą elementem czynszu płaconego przez najemcę, wykazanego jako jedna pozycja na fakturze, spółka nie będzie obowiązana dokonać rejestracji w CRPA, ani też nie będzie musiała zapłacić akcyzy.

Jeżeli jednak opłata za zużycie prądu będzie wykazana w odrębnej pozycji na fakturze i dodatkowo będzie wynikać z ilości energii pobranej przez najemcę, to podatnik będzie dokonywał sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej z paneli fotowoltaicznych, co będzie skutkowało koniecznością zapłaty przez niego akcyzy i obowiązkiem rejestracji w CRPA. Należy jednak zaznaczyć, że powyższe obowiązki będą spoczywać na wynajmującym, nie zaś na najemcy.

Moc do 1MW, ale zwolnienia brak

Na marginesie warto także zwrócić uwagę, że w odniesieniu do opisywanej interpretacji ryzyko wystąpienia dodatkowych obowiązków po stronie wynajmującego zachodzi, mimo że posiada on instalację fotowoltaiczną do 1 MW. W przypadku fakturowania zużytej energii jako osobnej pozycji na fakturze nie skorzysta on ze zwolnienia przewidzianego w rozporządzeniu Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 28 czerwca 2021 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego, ponieważ zużycia energii elektrycznej – wytworzonej w instalacji do 1 MW – nie dokona jej wytwórca (spółka), lecz najemcy.

W świetle powyższej interpretacji należy zwrócić uwagę na to, jak istotne jest prawidłowe ułożenie warunków najmu, a zatem także przeanalizowanie postanowień umów, również w kontekście sposobu fakturowania opłat, które z nich wynikają. Niemniej, ryzyko ewentualnych obowiązków akcyzowych spoczywa w tym przypadku jedynie na wynajmującym.

Weronika Grzęda

Autor: Weronika Grzęda

Menedżer, Adwokat w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe. Specjalizuje się w doradztwie w zakresie VAT i podatku akcyzowego. Zajmuje się m.in. międzynarodowym obrotem towarowym na gruncie VAT i opodatkowaniem akcyzą wyrobów energetycznych, napojów alkoholowych i samochodów. Doradza podmiotom m.in. z branż farmaceutycznej, motoryzacyjnej, leasingowej i handlowej. Reprezentuje klientów przed sądami i organami administracji. Oprócz bieżącego doradztwa prawnego i podatkowego zajmuje się również prowadzeniem przeglądów i szkoleń podatkowych.