W ramach tzw. tarczy antyinflacyjnej, która czasowo obniża stawki akcyzy od paliw i energii elektrycznej, rząd postanowił zmienić część przepisów ustawy wprowadzającej tzw. Polski Ład. Modyfikacji uległy przepisy dotyczące płatności gotówkowych. Zgodnie z nimi niższe limity transakcji, które można uregulować przy pomocy gotówki, zaczną obowiązywać nie od 1 stycznia 2022 r., ale od 1 stycznia 2023 r.
W aktualnym kształcie ustawa o prawach konsumenta nie przewiduje limitu płatności gotówkowych, które dealer może przyjąć od konsumenta – osoby prywatnej. Ustawa realizująca Polski Ład, przyjęta przez Sejm, przewidywała, że w przepisach pojawi się obowiązek zapłaty przez klienta indywidualnego z wykorzystaniem rachunku płatniczego za transakcje o wartości przekraczającej 20 tys. zł. Co stałoby się, gdyby klient zapłacił gotówką za transakcję o większej wartości? Przepisy Polskiego Ładu nie przewidują żadnych sankcji dla klienta. Konsekwencje dotkną jednak dealera, czyli odbiorcę takich płatności. Opodatkowaniu CIT bądź PIT po stronie dealera w takim przypadku będzie podlegać zarówno przychód ze sprzedaży np. samochodu, jak i – odrębnie – kwota pobrana od klienta w formie gotówki.
Polski Ład zmniejszy również wartość transakcji, którą przy użyciu gotówki będzie mógł uregulować inny przedsiębiorca. Obecnie limit dla takich płatności wynosi 15 tys. zł. Reforma podatkowa rządu przewiduje, że maksymalna wartość transakcji, za którą przedsiębiorca będzie mógł zapłacić gotówką, wyniesie tylko 8 tys. zł. Zgodnie z art. 15d ustawy o CIT, wydatki na transakcję o wartości przekraczającej ten limit i pokryte gotówką bądź uiszczone na rachunek inny niż na tzw. Białej liście, będą podlegać wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów. Zmiana w znaczący sposób ograniczy więc liczbę transakcji, za które będzie można zapłacić z wykorzystaniem gotówki.
Dziś wiemy już, że nowe regulacje, wprowadzające większe restrykcje w zakresie dokonywania płatności gotówkowych – zarówno w relacji z innymi przedsiębiorcami, jak i konsumentami – zaczną obowiązywać jednak dopiero 1 stycznia 2023 r., a nie od początku 2022 r., jak zakładała pierwotnie ustawa o Polskim Ładzie. Odsunięcie wejścia w życie nowych restrykcji przewiduje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej. Za jego przyjęciem 9 grudnia zagłosowało aż 436 posłów, czyli zdecydowana większość. Ustawa została więc przyjęta i skierowana do Senatu. Senatorzy przyjęli ustawę 16 grudnia, wprowadzając do niej poprawki (nieodnoszące się jednak do limitów płatności gotówkowych). Już dzień później ustawą ponownie zajęła się niższa izba parlamentu. Posłowie zdecydowali o odrzuceniu ustawy w wersji z poprawkami Senatu, co oznaczało, że do podpisu Prezydenta trafiła ustawa w brzmieniu uchwalonym 9 grudnia. Jeszcze tego samego dnia Andrzej Duda podpisał ustawę i 17 grudnia została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, że niekorzystne zmiany w zakresie przyjmowania i realizacji płatności gotówkowych zostały odsunięte o 12 miesięcy.
Autor: Marta Szafarowska
Wykładowca Gekko Taxens Akademia. Specjalizuje się w zakresie szeroko rozumianych zagadnieniach podatkowych spotykanych w branży motoryzacyjnej. Od lat doradza dealerom, importerom i firmom leasingowym, umiejętnie wypracowując praktyczne rozwiązania nawet skomplikowanych problemów. Posiada bogate doświadczenie w doradztwie z zakresu CIT, VAT, PIT i akcyzy.
