Zmiana na korzyść podatników: brygadówki jednak bez akcyzy

Pod koniec 2023 r. sądy rozstrzygnęły sprawy dotyczące opodatkowania akcyzą tzw. brygadówek z dwoma rzędami siedzeń, potwierdzając stanowisko wyrażone przez NSA już w wyrokach z sierpnia 2023 r. Konkluzja jest jedna: dwurzędowe pojazdy typu furgon to nie samochody osobowe, a więc nie podlegają one akcyzie. To zmiana dotychczasowego stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe, która będzie miała pozytywny wpływ zarówno na działalność przedsiębiorców nabywających takie samochody z zagranicy, jak i dokonujących zmian konstrukcyjnych w pojazdach dostawczych.

W listopadzie i grudniu 2023 r. zapadło kilka pozytywnych wyroków modyfikujących na korzyść dotychczasowe podejście organów w sprawie opodatkowania akcyzą dwurzędowych pojazdów typu furgon. Dotychczas organy prezentowały stanowisko, że pojazdy takie jak tzw. brygadówki stanowią samochody, które są przeznaczone do przewozu osób, klasyfikowane do CN 8703, a więc opodatkowane akcyzą. 

Listopadowe rozstrzygnięcie WSA

Pozytywne rozstrzygnięcia z końca 2023 r. zapoczątkowała seria wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17 listopada 2023 r. (sygn. akt: III SA/WA 1636/23, III SA/WA 1637/23 i III SA/WA 1638/23), w których sąd uznał – wbrew stanowisku organów podatkowych – że opodatkowaniu akcyzą mogą podlegać jedynie takie pojazdy wielofunkcyjne, co do których nie ma żadnych wątpliwości, że ich głównym przeznaczeniem jest przewóz osób, a VAN-y, nawet te z podwójnym rzędem siedzeń, nie powinny być traktowane w kategoriach podobnych m.in. do samochodów typu kombi. 

WSA wskazał także, że nie jest dopuszczalne rozszerzanie interpretacji przy klasyfikacji pojazdów jako samochodów osobowych i nakładanie akcyzy na pojazdy, w których funkcje przewozu osób i towarów są równorzędne. WSA zwrócił także uwagę, że historycznie akcyza miała obejmować towary luksusowe, a samochody przystosowane do przewozu towarów, takie jak brygadówki – nawet te z dwoma rzędami siedzeń – nie mają takiego charakteru, gdyż ich głównym przeznaczeniem jest użytkowanie w ramach działalności gospodarczej. Warto natomiast zaznaczyć, że powyższe wyroki nie są prawomocne.

NSA wskazał, że tzw. brygadówki z dwoma rzędami siedzeń – dotychczas klasyfikowane przez organy jako samochody opodatkowane akcyzą – nie są dla celów akcyzy tym samym co samochody osobowe. Sąd zwrócił uwagę, że wyposażenie tzw. brygadówek wskazuje bardziej na przystosowanie do transportu towarów niż pasażerów, nawet jeżeli dany samochód ma dodatkowy rząd siedzeń.
Weronika Grzęda
Weronika Grzęda

NSA w przedmiocie brygadówek

Prawomocne są natomiast orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjny z 13 grudnia 2023 r. (sygn. akt: I FSK 1573/23, I FSK 1211/23), w których także wskazano, że tzw. brygadówki z dwoma rzędami siedzeń – dotychczas klasyfikowane przez organy jako samochody opodatkowane akcyzą – nie są dla celów akcyzy tym samym co samochody osobowe. NSA zwrócił uwagę, że wyposażenie tzw. brygadówek wskazuje bardziej na przystosowanie do transportu towarów niż pasażerów, nawet jeżeli dany samochód ma dodatkowy rząd siedzeń. 

Stanowisko NSA odnosiło się do samochodów z odrębną kabiną dla kierowcy i pasażerów oraz częścią ładunkową (ze stałą przegrodą pomiędzy częścią dla kierowcy i pasażerów a przestrzenią do przewozu towarów, gdzie sama część ładunkowa była pozbawiona okien oraz udogodnień dla pasażerów, a tylna część pasażerska, czyli drugi rząd siedzeń, tzw. elementów komfortowych). 

Co to oznacza?

Powyższe orzeczenia są korzystne dla podmiotów sprowadzających takie pojazdy do Polski, ponieważ rozwiewają wątpliwości co do tego, czy podlegają one akcyzie. Dotychczas także dokonywanie przebudowy, polegającej na zamontowaniu dodatkowego rzędu siedzeń w takim samochodzie, i następie klasyfikacja jej na gruncie akcyzy budziły poważne wątpliwości w kontekście opodatkowania akcyzą. Dzięki ww. orzeczeniom przedsiębiorcy będą mieli większą pewność co do podejmowanych działań. Co więcej orzeczenia te otwierają możliwość ubiegania się o zwrot akcyzy przez przedsiębiorców, którzy zapłacili już podatek. 

Jednocześnie organy nie powinny już odmawiać wydania zaświadczenia o braku obowiązku zapłaty akcyzy. Co prawda orzeczenia potwierdzają, że wbrew dotychczasowemu podejściu organów, samo zamontowanie dodatkowych rzędów siedzeń w furgonie (skutkujące wyprodukowaniem tzw. brygadówki) nie przesądza o zaklasyfikowaniu pojazdu jako samochodu osobowego, a więc o konieczności jego opodatkowania akcyzą, niemniej w przypadku analizy konkretnego stanu faktycznego weryfikacji podlegać będzie m.in. wyposażenie danego samochodu. Przedsiębiorcy, którzy nadal będą mieć wątpliwości, czy płacić akcyzę od tzw. brygadówek, mogą też wystąpić o wiążącą informację akcyzową.

Weronika Grzęda

Autor: Weronika Grzęda

Menedżer, Adwokat w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe. Specjalizuje się w doradztwie w zakresie VAT i podatku akcyzowego. Zajmuje się m.in. międzynarodowym obrotem towarowym na gruncie VAT i opodatkowaniem akcyzą wyrobów energetycznych, napojów alkoholowych i samochodów. Doradza podmiotom m.in. z branż farmaceutycznej, motoryzacyjnej, leasingowej i handlowej. Reprezentuje klientów przed sądami i organami administracji. Oprócz bieżącego doradztwa prawnego i podatkowego zajmuje się również prowadzeniem przeglądów i szkoleń podatkowych.