Na polskich drogach coraz częściej można spotkać trójkołowe pojazdy wyglądem przypominające motocykle czy też quady. Kupując w ramach WNT tzw. trójkołowce, bo o nich mowa, dealerzy często stają przed nie lada wyzwaniem, oceniając, czy z tego tytułu są zobowiązani dopełnić formalności wynikających z ustawy akcyzowej i zapłacić akcyzę, czy też nie. Decydujące jest istnienie określonych cech konstrukcyjnych, a pomocna w ich stwierdzeniu będzie dokumentacja pojazdu.
Zgodnie z ustawą o podatku akcyzowym, m.in. do celów związanych z jego poborem, stosuje się klasyfikację w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (CN). Aby zatem ocenić, czy z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego trójkołowca powstał obowiązek zapłaty akcyzy, należy w pierwszej kolejności dany pojazd przyporządkować do odpowiedniego kodu CN. Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że trójkołowiec stanowi pojazd, który akcyzie nie podlega. W końcu nie przypomina on samochodu osobowego, od którego importu, WNT lub pierwszej sprzedaży na terytorium kraju – co do zasady – należy zapłacić akcyzę. Ale czy na pewno?
Dokonując klasyfikacji trójkołowych motocykli, należy przeanalizować dwie pozycje CN, tj.:
- CN 8711, która odnosi się do motocykli (włączając motorowery) oraz rowerów wyposażonych w pomocnicze silniki, z wózkiem bocznym lub bez; wózków bocznych,
- oraz CN 8703, tj. samochodów zasadniczo przeznaczonych do przewozu osób / ewentualnie CN 8704, tj. samochodów do przewozu towarów.
Zaklasyfikowanie pojazdu do CN 8703 jest równoznaczne z koniecznością zapłacenia akcyzy.
Co należy wziąć pod uwagę?
Zgodnie z notami wyjaśniającymi do CN 8711 pozycja ta obejmuje grupę dwukołowych pojazdów silnikowych, przeznaczonych zasadniczo do przewozu osób, ale także trójkołowe pojazdy (np. typu dostawcze trójkołowe), pod warunkiem że nie mają one charakteru pojazdów silnikowych objętych pozycją 8703. Pozycja 8711 wyłącza natomiast czterokołowe pojazdy silnikowe z podwoziem rurowym, posiadające układ kierowniczy typu samochodowego (np. układ kierowniczy oparty na zasadzie Ackermana), które należy klasyfikować do CN 8703.
Do kodu CN 8711 – oprócz klasycznych dwukołowych motocykli – mogą być zatem zaklasyfikowane także „trójkołowce”, jeżeli nie posiadają cech konstrukcyjnych, które wskazywałyby na konieczność przyporządkowania ich do CN 8703.
Jakie cechy potrzebne do CN 8703?
Pozycja CN 8703 obejmuje pojazdy mechaniczne różnego typu (łącznie z pojazdami mechanicznymi pływającymi) przeznaczone do przewozu osób. Pojazdy klasyfikowane do CN 8703 mogą być wyposażone w silnik dowolnego typu (tłokowy wewnętrznego spalania, elektryczny, turbinę gazową itp.). Obejmuje ona również lekkie trzykołowe pojazdy, takie jak:
- te wyposażone w silnik motocyklowy i koła itp., które ze względu na ich konstrukcję mechaniczną posiadają cechy konwencjonalnych samochodów osobowych, to jest układ kierowniczy typu samochodu osobowego lub zarówno bieg wsteczny, jak i mechanizm różnicowy;
- zmontowane na podwoziu w kształcie litery T, których dwa koła tylne są niezależnie napędzane oddzielnymi silnikami elektrycznymi zasilanymi z akumulatora. Pojazdy te są zwykle sterowane jednym centralnym drążkiem sterującym, za pomocą którego kierowca może pojazd uruchamiać, rozpędzać, hamować, cofać, jak również kierować nim w prawo lub w lewo przez różnicowy moment obrotowy kół napędowych albo przez skręt przedniego koła.
Jeżeli dany trójkołowiec spełnia powyższe warunki, od dokonania jego WNT będzie należna akcyza. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy mimo spełnienia ww. warunków, pojazd taki jest przeznaczony do przewozu towarów. Wówczas powinien zostać zaklasyfikowany do CN 8704, co jest równoznaczne z brakiem obowiązku podatkowego w akcyzie.
Niezbędna dokumentacja
Na marginesie warto wskazać na ciekawy wyrok TSUE z 16 lutego 2017 r. (sygn. C-145/16), w którym podniesiono zasadność klasyfikacji omawianego w ww. wyroku trójkołowego pojazdu do pozycji CN 8703, tj. jako pojazdu zasadniczo przeznaczonego do przewozu osób, wskazując, że pojazd trzykołowy, tego rodzaju jak omawiany w postępowaniu głównym, wyposażony w opony produkowane dla trzykołowych motocykli, lecz podobne do opon samochodowych, kierowany za pomocą kierownicy typu motocyklowego i posiadający układ kierowniczy oparty na zasadzie Ackermana, jest objęty pozycją CN 8703.
Mając na uwadze powyższe, dokonanie prawidłowej klasyfikacji trójkołowców bez wątpienia nie jest łatwym zadaniem. Z perspektywy czy to dealera, czy też firmy leasingowej, dokonujących WNT takiego pojazdu na pewno pomocne będzie pozyskanie dokumentacji wskazującej na cechy charakteryzujące konkretny nabywany model. Warto rozważyć również inne rozwiązania, które mogą uchronić takie podmioty przed ewentualnym ryzykiem związanym np. z niezapłaceniem akcyzy.
Autor: Weronika Grzęda
Menedżer, Adwokat w Gekko Taxens Doradztwo Podatkowe. Specjalizuje się w doradztwie w zakresie VAT i podatku akcyzowego. Zajmuje się m.in. międzynarodowym obrotem towarowym na gruncie VAT i opodatkowaniem akcyzą wyrobów energetycznych, napojów alkoholowych i samochodów. Doradza podmiotom m.in. z branż farmaceutycznej, motoryzacyjnej, leasingowej i handlowej. Reprezentuje klientów przed sądami i organami administracji. Oprócz bieżącego doradztwa prawnego i podatkowego zajmuje się również prowadzeniem przeglądów i szkoleń podatkowych.
